Trung Quốc muốn 'viết lại' trật tự tiền tệ toàn cầu với Nhân dân tệ

VietNam Finance - 20/06/2025 10:42:23 AM


Tại Diễn đàn Tài chính Lujiazui 2025 diễn ra ở Thượng Hải, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Trung Quốc Pan Gongsheng đã đưa ra một tuyên bố đáng chú ý về định hướng tài chính toàn cầu. Ông kỳ vọng một trật tự tiền tệ quốc tế đa cực sẽ hình thành, trong đó đồng Nhân dân tệ có thể cạnh tranh trực tiếp với đồng USD.

Theo ông Pan, đồng USD đã xây dựng được vị thế thống trị và duy trì ảnh hưởng áp đảo suốt nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế và địa chính trị toàn cầu đang biến đổi, việc phụ thuộc quá mức vào một đồng tiền duy nhất như USD ngày càng bộc lộ những rủi ro hệ thống.

Ông Pan khẳng định trong tương lai, hệ thống tiền tệ quốc tế có thể phát triển theo hướng mà nhiều đồng tiền có chủ quyền cùng tồn tại, cạnh tranh và kiểm soát lẫn nhau.

Tuyên bố của ông Pan không chỉ là một quan điểm học thuật, mà còn phản ánh chiến lược dài hạn của Trung Quốc trong việc thúc đẩy quốc tế hóa đồng Nhân dân tệ.

Vị lãnh đạo chỉ ra hai sự kiện then chốt đã định hình lại trật tự tiền tệ toàn cầu trong hai thập niên qua là sự ra đời của đồng euro và sự nổi lên của Nhân dân tệ từ sau khủng hoảng tài chính năm 2008. Đến 2025, Nhân dân tệ đã trở thành đồng tiền tài trợ thương mại lớn thứ hai thế giới và đồng tiền thanh toán quốc tế lớn thứ ba.


Thống đốc Ngân hàng TW Trung Quốc Pan Gongsheng phát biểu tại Diễn đàn (Ảnh: Getty Image)

Những phát biểu này được đưa ra một ngày sau khi Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu Christine Lagarde cũng bày tỏ quan điểm cho rằng vai trò thống trị của đồng USD hiện không còn chắc chắn như trước.

Bà Christine bình luận đây là thời điểm để đồng euro vươn lên giữ vai trò toàn cầu rõ nét hơn. Sự đồng điệu trong quan điểm giữa hai nhà lãnh đạo ngân hàng trung ương lớn cho thấy thế giới đang bước vào giai đoạn điều chỉnh sâu trật tự tiền tệ quốc tế.

Nhân dân tệ số và hệ sinh thái tài chính mới

Việc Bắc Kinh thúc đẩy hệ thống tiền tệ đa cực không thể tách rời bối cảnh địa chính trị. Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung vẫn chưa hạ nhiệt hoàn toàn, dù hai bên đã đạt được một thỏa thuận tạm thời kể từ sau đợt leo thang thuế quan hồi tháng 4/2024.

Dưới chính quyền Tổng thống Trump, các chính sách thương mại có xu hướng thay đổi mạnh, gây ra tâm lý bất ổn trong hệ thống tài chính quốc tế. Do đó, ông Pan cảnh báo khi xảy ra xung đột địa chính trị, chiến tranh hay các vấn đề an ninh quốc gia, đồng tiền thống trị quốc tế rất dễ bị công cụ hóa và trở thành vũ khí trong các cuộc đối đầu kinh tế.

Để cụ thể hóa chiến lược quốc tế hóa RMB, Trung Quốc đã công bố kế hoạch thành lập một trung tâm vận hành quốc tế cho đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số (e-CNY) đặt tại Thượng Hải.

Đây được xem là bước tiến quan trọng nhằm nâng cao vai trò toàn cầu của đồng tiền kỹ thuật số mà Trung Quốc đang đi đầu phát triển, đồng thời định vị e-CNY như một công cụ hỗ trợ cho đổi mới tài chính toàn cầu.

Song song đó, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc cũng cam kết phát triển trái phiếu phát hành ở nước ngoài trong các khu thương mại tự do, nhằm mở rộng kênh huy động vốn cho doanh nghiệp Trung Quốc vươn ra toàn cầu, cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp đến từ các quốc gia thuộc Sáng kiến Vành đai và Con đường.


Tọa đàm thuộc khuôn khổ Diễn đàn Tài chính Lujiazui 2025 (Ảnh: Getty Image)

Trong khuôn khổ Diễn đàn, ông Pan cũng công bố việc thành lập một cơ quan báo cáo tín dụng cá nhân mới, giúp cung cấp các sản phẩm tín dụng chuyên biệt cho các tổ chức tài chính trong nước, đồng thời nâng cao hệ thống tín dụng xã hội của quốc gia.

Một chương trình thí điểm về cải cách toàn diện dịch vụ tài chính thương mại ở nước ngoài khác cũng sẽ được triển khai tại khu vực Lingang của Thượng Hải, với trọng tâm là đổi mới quy trình nghiệp vụ để thúc đẩy phát triển thương mại quốc tế.

Theo kế hoạch, Trung Quốc sẽ xây dựng một kho dữ liệu giao dịch thị trường liên ngân hàng để thu thập và phân tích dữ liệu tần suất cao từ nhiều phân khúc tài chính như trái phiếu, tiền tệ, phái sinh, vàng và tín phiếu thương mại.

Các tài khoản thương mại tự do (FTA) cũng sẽ được tối ưu hóa để kết nối hiệu quả hơn giữa các doanh nghiệp chất lượng cao và nguồn vốn quốc tế.

Trung Quốc mở rộng ảnh hưởng tài chính ra quốc tế

Không dừng lại ở cấp độ trong nước, hệ sinh thái tài chính xoay quanh Nhân dân tệ cũng đang được Trung Quốc mở rộng trên trường quốc tế. Bắc Kinh đã lên kế hoạch phối hợp với Ủy ban Quản lý Chứng khoán nghiên cứu phát triển giao dịch hợp đồng tương lai tỷ giá đồng Nhân dân tệ, nhằm giúp các tổ chức tài chính và doanh nghiệp xuất nhập khẩu phòng ngừa rủi ro tỷ giá hiệu quả hơn. Đây là một phần trong nỗ lực mở rộng hệ sinh thái sản phẩm của thị trường ngoại hối.

Trung Quốc cũng tiếp tục mở rộng ảnh hưởng thông qua hệ thống thanh toán CIPS. Sáu tổ chức tài chính nước ngoài, bao gồm ngân hàng OCBC (Singapore) và Eldik Bank (Kyrgyzstan), đã chính thức tuyên bố tham gia hệ thống này. Việc kết nạp thêm các ngân hàng nước ngoài là bước đi cụ thể để đẩy mạnh khả năng thanh toán xuyên biên giới bằng Nhân dân tệ.


Hồng Kông - Thượng Hải thúc đẩy hợp tác tài chính tại Diễn đàn (Ảnh: bastillepost.com)

Chính quyền Hồng Kông và Thượng Hải cũng ký một kế hoạch hành động chung nhằm tăng cường kết nối tài chính giữa hai trung tâm tài chính lớn nhất Trung Quốc, đặc biệt là trong việc quản lý và phân bổ tài sản định giá bằng đồng Nhân dân tệ.

Trong một tuyên bố liên quan, Phó Thống đốc PBoC kiêm người đứng đầu Cục Quản lý Ngoại hối Nhà nước, ông Zhu Hexin cho biết Bắc Kinh sẽ mở rộng chương trình Nhà đầu tư tổ chức nội địa đủ điều kiện (QDII), tạo điều kiện cho các nhà đầu tư Trung Quốc tiếp cận nhiều hơn với tài sản toàn cầu.

Từ số hóa đồng tiền, cải cách hệ thống tài chính trong nước, mở rộng sản phẩm phái sinh, cho đến xây dựng liên kết xuyên biên giới, Trung Quốc đang triển khai một chiến lược toàn diện nhằm nâng tầm Nhân dân tệ thành một đồng tiền có vai trò toàn cầu thực sự.

Trong bối cảnh vai trò của USD đang bị thách thức và thế giới tìm kiếm một sự cân bằng mới, Bắc Kinh xem đây là cơ hội lịch sử để thiết lập lại trật tự tiền tệ quốc tế với Nhân dân tệ đóng vai trò trung tâm. Tuy nhiên, liệu cộng đồng tài chính toàn cầu có sẵn sàng đón nhận sự thay đổi này hay không vẫn là một câu hỏi còn bỏ ngỏ.

Theo Asianews, FINANCIAL TIMES

Thanh Trúc-Link gốc

Các tin liên quan