Vietnam+ - 2025/06/30 13:31:23
Trong những năm gần đây, quan hệ kinh tế giữa Việt Nam và Liên bang Nga đã có nhiều dấu hiệu phục hồi và phát triển mạnh mẽ. Sau một thời gian suy giảm, thương mại song phương giữa hai quốc gia đã tăng trưởng đáng kể.
Cơ hội thương mại và các mặt hàng xuất khẩu chính
Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Nga trong khu vực ASEAN và kim ngạch thương mại giữa hai nước đang có chiều hướng tăng trưởng rõ rệt.
Theo số liệu thống kê chính thức, tính đến năm 2024, tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Nga đã đạt khoảng 4,59 tỷ USD, tăng 26,4% so với năm trước đó. Đây là một dấu hiệu cho thấy mối quan hệ thương mại giữa hai nước đang trên đà phục hồi và phát triển, mở ra nhiều cơ hội mới trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới đầy biến động.
Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang Nga bao gồm thủy sản, cà phê, chè, hạt điều, hàng dệt may, giày dép, điện thoại và linh kiện cùng với thực phẩm chế biến. Những mặt hàng này đều được người tiêu dùng Nga đánh giá cao nhờ chất lượng ổn định và giá cả hợp lý. Đặc biệt, các sản phẩm nông sản và thủy sản nhiệt đới của Việt Nam luôn được ưa chuộng tại thị trường Nga.
Ở chiều ngược lại, Việt Nam nhập khẩu từ Nga nhiều sản phẩm công nghiệp thiết yếu như phân bón, than đá, dầu mỏ, kim loại màu, máy móc và thiết bị phục vụ sản xuất. Đây là những mặt hàng quan trọng phục vụ cho nhu cầu sản xuất và tiêu dùng tại Việt Nam. Sự bổ sung cho nhau của hai nền kinh tế này tạo ra cơ hội hợp tác dài hạn giữa Việt Nam và Nga, không chỉ trong lĩnh vực thương mại mà còn trong các ngành công nghiệp sản xuất và chế biến.
Các sản phẩm nông sản và thủy sản nhiệt đới của Việt Nam luôn được ưa chuộng tại thị trường Nga
Nhằm nâng cao kim ngạch xuất khẩu, Phòng Thương vụ, Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga cho rằng việc tham dự các hội chợ triển lãm là biện pháp xúc tiến thương mại rất hiệu quả. Tìm hiểu thị trường, tìm kiếm khách hàng tại thị trường Nga các doanh nghiệp nên trực tiếp tham dự (trưng bày sản phẩm) hoặc tham quan các triển lãm chuyên ngành lớn của Nga. Các doanh nghiệp chủ động cử cán bộ sang Nga tìm hiểu nghiên cứu thị trường, tìm kiếm, làm việc với khách hàng.
Bên cạnh đó, nghiên cứu có biện pháp khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp tự chủ động tiến hành hoạt động xúc tiến thương mại. Khuyến khích, hỗ trợ các địa phương, hiệp hội, doanh nghiệp tổ chức các đoàn xúc tiến thương mại tham dự các triển lãm chuyên ngành tại Nga, cụ thể như may mặc, đồ gỗ, hàng tiêu dùng, thực phẩm, đồ uống, cà phê, chè, công nghiệp cơ khí chế tạo.
Còn theo ông Hoàng Minh Chiến, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương), Cục sẽ tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan đại diện thương mại Việt Nam tại Liên bang Nga, các hiệp hội ngành hàng, tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp và đối tác phân phối bản địa, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực xuất khẩu, xây dựng thương hiệu phù hợp với thị trường sở tại, hỗ trợ doanh nghiệp tham gia các hội chợ, triển lãm thương mại tại Nga một cách chuyên nghiệp và bền vững.
Nhiều dư địa để thúc đẩy thương mại song phương
Hiện nay, thương mại giữa Việt Nam và Nga đã có những bước tiến mạnh mẽ, nhưng kim ngạch thương mại giữa hai quốc gia vẫn còn thấp so với tiềm năng thực tế. Trong năm 2024, kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Nga chỉ đạt 4,59 tỷ USD, thấp hơn nhiều so với mức 5,5 tỷ USD của năm 2021. Mặc dù đã có sự phục hồi, tỷ trọng thương mại giữa hai quốc gia vẫn chiếm một phần nhỏ trong tổng kim ngạch thương mại của mỗi nước, chỉ chiếm 0,6% của Việt Nam và khoảng 0,8% của Nga.
Điều này cho thấy rằng còn rất nhiều dư địa để thúc đẩy thương mại song phương. Tuy nhiên, để đạt được tiềm năng này, Việt Nam và Nga cần giải quyết một số vấn đề lớn, đặc biệt là liên quan đến vận tải, thanh toán và các vấn đề về hạ tầng logistics. Các tuyến vận tải biển trực tiếp giữa Việt Nam và Nga đã được mở ra, giúp giảm bớt thời gian vận chuyển và chi phí. Cần lưu ý, sự phát triển nhanh chóng của thương mại cũng tạo ra những áp lực lớn đối với hệ thống vận tải của Nga, gây nghẽn trong việc vận chuyển hàng hóa.
Một thách thức khác là vấn đề thanh toán giữa hai quốc gia, đặc biệt là khi các ngân hàng Nga bị loại khỏi hệ thống thanh toán quốc tế. Tuy nhiên, các doanh nghiệp hai nước đã tìm ra phương thức thanh toán mới thông qua việc sử dụng đồng Rúp và Đồng Việt Nam. Mặc dù đây là một giải pháp tạm thời, nhưng chi phí thực hiện thanh toán qua hai đồng tiền này vẫn còn khá cao, làm ảnh hưởng đến hiệu quả giao dịch thương mại.
Đẩy mạnh hợp tác và khuyến khích đầu tư
Mặc dù vẫn còn nhiều thách thức, nhưng triển vọng hợp tác giữa Việt Nam và Nga vẫn rất sáng sủa. Hai quốc gia đã ký kết Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu (EAEU), trong đó Nga là thành viên. Hiệp định này đã có hiệu lực từ năm 2016, giúp các mặt hàng xuất khẩu từ Việt Nam sang Nga được hưởng mức thuế nhập khẩu 0% hoặc rất thấp. Các doanh nghiệp hai nước cần tận dụng tối đa các lợi thế từ hiệp định này để thúc đẩy xuất khẩu và đầu tư.
Ngoài việc thúc đẩy hợp tác thương mại, các doanh nghiệp cũng cần tích cực tham gia các hội chợ triển lãm quốc tế tại Nga để tìm kiếm khách hàng và đối tác. Việc tham dự các sự kiện này không chỉ giúp các doanh nghiệp Việt Nam giới thiệu sản phẩm mà còn giúp họ hiểu rõ hơn về xu hướng tiêu dùng và thị trường Nga. Đây là một phương thức xúc tiến thương mại rất hiệu quả mà nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã áp dụng thành công.
Một chiến lược quan trọng nữa là đầu tư vào các ngành công nghiệp có tiềm năng tại Nga, chẳng hạn như sản xuất cà phê, chè, trái cây và thủy sản. Các doanh nghiệp có thể tận dụng các ưu đãi từ Hiệp định thương mại tự do để đầu tư trực tiếp vào sản xuất tại Nga, qua đó gia tăng giá trị gia tăng cho sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ tại Nga và các quốc gia trong Liên minh Kinh tế Á - Âu.
Để tăng cường xuất khẩu sang Nga, theo ông Dương Hoàng Minh, Tham tán thương mại Việt Nam tại Liên bang Nga cần tăng cường đầu tư song phương nhằm nâng kim ngạch lên 15 tỷ USD vào năm 2030 thông qua tận dụng ưu đãi FTA và chính sách đầu tư của Nga để sản xuất hàng tiêu dùng tại Nga và EAEU.
Còn bà Trần Thanh Bình, Trưởng phòng Xuất xứ hàng hóa, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), nhấn mạnh cần tận dụng những ưu đãi của FTA Việt Nam - EAEU mang lại.
“Yếu tố cốt lõi để doanh nghiệp tận dụng hiệu quả ưu đãi từ Hiệp định này chính là quy tắc xuất xứ hàng hóa. Chứng nhận xuất xứ C/O mẫu EAV không chỉ là yêu cầu bắt buộc để hưởng ưu đãi thuế quan mà còn là bằng chứng cho thấy hàng hóa dấu ấn của hàng hóa Việt Nam trong chuỗi cung ứng”, bà Bình cho biết.
Mặc dù thương mại giữa Việt Nam và Nga đang trong quá trình phục hồi và có những bước tiến đáng kể, nhưng tiềm năng phát triển của quan hệ kinh tế giữa hai quốc gia này vẫn còn rất lớn. Những thách thức về vận tải, thanh toán và hạ tầng logistics cần được giải quyết để thúc đẩy thương mại và đầu tư. Tuy nhiên, với việc tận dụng các hiệp định thương mại tự do và đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, Việt Nam và Nga hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu nâng cao kim ngạch thương mại và hợp tác kinh tế trong những năm tới. Cả hai quốc gia đều có nhiều cơ hội để phát triển bền vững và xây dựng một quan hệ hợp tác sâu rộng trong các lĩnh vực thương mại, đầu tư và sản xuất.
Các tin liên quan
10/07/2025 Cần những hành động cụ thể để tăng trưởng khối tư nhân
10/07/2025 ‘Khoảng đệm’ cho các nhà xuất khẩu sang Mỹ kiểm soát rủi ro về xuất xứ
10/07/2025 Cơ hội từ các FTA không dành cho tất cả doanh nghiệp
09/07/2025 Nghị quyết 57: Cú hích hạ tầng công nghệ Đà Nẵng
09/07/2025 Chuyên gia đánh giá tích cực triển vọng mở rộng hợp tác Việt - Mỹ
09/07/2025 Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp tăng 9,2% trong 6 tháng đầu năm 2025
08/07/2025 Chuyên gia chỉ ra động lực tăng trưởng quan trọng nhất cho 6 tháng cuối năm
08/07/2025 Ngân hàng UOB nâng dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam lên 6,9%
08/07/2025 Giải 'bài toán' tăng trưởng sau sáp nhập
08/07/2025 Tranh thủ cơ hội thay đổi cục diện cạnh tranh cho hàng Việt xuất khẩu