Công ty cổ phần chứng khoán BIDV

Trang chủ > Giới thiệu BSC > Truyền thông > Chi tiết

Hiệp định Khung Kinh tế số mới ASEAN: Nhân tố thay đổi cuộc chơi

Vietnam+ - 11/06/2025 10:57:52 SA

Nền kinh tế số đang bùng nổ, với các nền tảng ảo trở thành động lực chính cho đổi mới sáng tạo, thương mại và kết nối con người.

​​​​​​​

Kinh tế số ASEAN đang ngày càng tăng tốc. Ảnh minh hoạ: businesskorea.co.kr/TTXVN

Theo Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF), các công nghệ của thế kỷ XXI, bao gồm trí tuệ nhân tạo (AI), chuỗi khối (blockchain) và điện toán đám mây, đang định hình lại nền kinh tế toàn cầu. Điều này mang lại cả những cơ hội chưa từng có lẫn những thách thức phức tạp. Nền kinh tế số đang bùng nổ, với các nền tảng ảo trở thành động lực chính cho đổi mới sáng tạo, thương mại và kết nối con người.

Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi này diễn ra không đồng đều, với các cách tiếp cận pháp lý còn manh mún, khoảng cách số ngày càng gia tăng, và những lo ngại ngày càng lớn về chủ quyền dữ liệu, an ninh mạng. Trong bối cảnh thay đổi nhanh chóng và cạnh tranh chiến lược này, các quốc gia và các nhóm khu vực như Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) phải đối mặt với một lựa chọn quan trọng: phản ứng một cách phòng thủ trước sự đột phá của công nghệ số hay chủ động định hình nó.
ASEAN đã có một quyết định dứt khoát. Trong một thế giới ngày càng được định hình bởi chuyển đổi số, khối này đang chủ động, tham vọng và thống nhất tiến về phía trước. Hiệp định Khung về Kinh tế số ASEAN (DEFA), đang trong quá trình đàm phán, là một thời khắc then chốt đối với ASEAN. Không chỉ là một hiệp ước kinh tế, DEFA còn là một bản kế hoạch chiến lược về cách thức để gần 680 triệu người dân của ASEAN có thể tiếp cận một tương lai số mở, an toàn và bao trùm.
Không giống như các điều khoản về kỹ thuật số và thương mại điện tử được lồng ghép trong các hiệp định thương mại rộng lớn hơn như Hiệp định Thương mại số Liên minh châu Âu (EU)-Singapore gần đây, DEFA nổi bật là một khuôn khổ toàn diện và chuyên biệt nhằm giải quyết những phức tạp và cơ hội của nền kinh tế số. Đây sẽ là hiệp định có tính ràng buộc pháp lý đầu tiên trên thế giới ở quy mô khu vực, chỉ tập trung vào quản trị kinh tế số. Dù được xây dựng riêng cho bối cảnh đặc thù của ASEAN, DEFA vẫn duy trì sự phù hợp trên toàn cầu bằng cách cân bằng giữa tham vọng và sự linh hoạt, đảm bảo rằng tất cả các quốc gia thành viên - bất kể giai đoạn phát triển kỹ thuật số - đều có thể chia sẻ lợi ích từ hiệp định này.

Từ manh mún đến hội nhập

Về cốt lõi, DEFA thúc đẩy sự hội nhập. Hiện nay, bối cảnh kỹ thuật số của ASEAN rất đa dạng. Một số quốc gia thành viên đi đầu về tài chính và hạ tầng số, trong khi những nước khác đang trong quá trình thiết lập các hệ thống nền tảng. Nếu không có các quy tắc và tiêu chuẩn số chung, sự đa dạng này có nguy cơ gây ra tình trạng manh mún.
DEFA biến thách thức này thành cơ hội để tăng cường khả năng chống chịu bằng cách hài hòa hóa các quy tắc thương mại số, cho phép các luồng dữ liệu xuyên biên giới đáng tin cậy, và thiết lập một khung pháp lý nhất quán cho thương mại phi giấy tờ, thương mại điện tử, an ninh mạng, định danh số và thanh toán số. Cách tiếp cận toàn diện này giúp giảm bớt sự khác biệt về quy định, hạ thấp chi phí giao dịch và tạo ra một hệ sinh thái số liền mạch, có khả năng tương tác, mang lại lợi ích cho ASEAN và các đối tác.
ASEAN có vị thế lý tưởng cho sự chuyển đổi này. Với tỷ lệ sử dụng điện thoại di động là 136% - thuộc hàng cao nhất thế giới - ASEAN là khu vực siêu kết nối và sôi động về mặt kỹ thuật số. Tuy nhiên, chỉ kết nối thôi là chưa đủ. Tỷ lệ tiếp cận cao này cho thấy sự cần thiết của một cơ sở hạ tầng số vững mạnh, các hệ thống có khả năng tương tác và các chính sách bao trùm để hỗ trợ giai đoạn tăng trưởng tiếp theo. DEFA chính là chất xúc tác để khai mở tiềm năng này.

Trao quyền cho người dân, thúc đẩy phát triển bền vững

DEFA được xây dựng với sự bao trùm làm cốt lõi. Hiệp định được hình thành thông qua quá trình tham vấn sâu rộng với nhiều bên liên quan, bao gồm chính phủ, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp, doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSME) và giới học giả.
Cách tiếp cận có sự tham gia của nhiều bên này đảm bảo DEFA không chỉ phản ánh các ưu tiên của nhà hoạch định chính sách mà còn cả trải nghiệm và nguyện vọng của các doanh nghiệp và người tiêu dùng, những người thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của ASEAN. Kết quả là một hiệp định lấy người dân làm trung tâm, trao quyền cho các doanh nghiệp MSME, vốn chiếm 97% tổng số doanh nghiệp và cung cấp 85% việc làm tại ASEAN. Thông qua các quy định kỹ thuật số được tinh giản và khả năng tiếp cận thương mại điện tử được cải thiện, DEFA cho phép các doanh nghiệp MSME mở rộng ra thị trường quốc tế, hội nhập vào chuỗi giá trị khu vực và cạnh tranh trên toàn cầu.
Niềm tin của nhà đầu tư vào ASEAN đã vượt trội so với xu hướng toàn cầu. Năm 2023, 71% tổng số thương vụ đầu tư mạo hiểm tại ASEAN thuộc lĩnh vực kinh tế số - cao hơn 11% so với mức trung bình toàn cầu. Tương tự, mức đầu tư trung bình hàng năm được công bố vào các dịch vụ truyền thông, xử lý dữ liệu và lưu trữ đã tăng gần 5 lần - từ 777 triệu USD vào năm 2015 lên 4,4 tỷ USD vào năm 2024.
Việc thực thi DEFA sẽ giúp đà tăng trưởng này được đẩy nhanh. Hiệp định sẽ tiếp tục khai mở tiềm năng đổi mới sáng tạo của khu vực và củng cố vị thế của ASEAN như một điểm đến đầu tư kỹ thuật số hàng đầu.
DEFA tạo ra những con đường mới cho các nữ doanh nhân, những nhà đổi mới sáng tạo ở nông thôn và các công ty khởi nghiệp do thanh niên lãnh đạo. Với các điều khoản hỗ trợ phát triển kỹ năng, dịch chuyển tài năng và phổ cập kỹ năng số, hiệp định này chuẩn bị cho lực lượng lao động của ASEAN sẵn sàng cho các công việc của tương lai.
DEFA phục vụ mục đích kép, vừa là một hiệp định về kỹ thuật số, vừa là một hiệp định về tính bền vững. ASEAN đã cam kết một chương trình nghị sự đầy tham vọng về phát triển bền vững, trong đó DEFA là một đòn bẩy quan trọng. Thông qua các công cụ kỹ thuật số có khả năng tương tác, ASEAN có thể giảm thiểu tác động của thương mại đến môi trường, tăng cường tính minh bạch của chuỗi cung ứng và thúc đẩy đổi mới sáng tạo xanh trong các ngành. Từ thủ tục hải quan phi giấy tờ, hóa đơn điện tử đến nông nghiệp thông minh và logistics thân thiện với môi trường, DEFA thiết lập nền tảng cho một nền kinh tế số.

Một tiếng nói tự tin trong kỷ nguyên số toàn cầu

Khi các tương tác kỹ thuật số mở rộng, các biện pháp bảo vệ cũng phải theo kịp. DEFA tích hợp các tiêu chuẩn cao về an ninh mạng, quản trị dữ liệu và bảo vệ người tiêu dùng, mang lại cho người dùng sự tự tin để tham gia, đổi mới và thực hiện các giao dịch xuyên biên giới. Bằng cách bao gồm hợp tác hướng tới tương lai về các công nghệ mới nổi, DEFA đảm bảo ASEAN luôn thích ứng và phù hợp với những thay đổi của nền kinh tế.
Hiệp định này được xây dựng dựa trên kiến trúc kỹ thuật số rộng lớn hơn của ASEAN, được củng cố bởi Lộ trình Bandar Seri Begawan nhằm thúc đẩy Hội nhập Kinh tế số ASEAN và Chiến lược Hợp nhất về Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư.
DEFA là công cụ thiết yếu cho các mục tiêu dài hạn trong Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045, bao gồm tham vọng trở thành nền kinh tế lớn thứ tư thế giới và đạt được vị thế quốc gia có thu nhập trung bình cao vào năm 2045. Với tiềm năng tăng gấp đôi quy mô kinh tế số của ASEAN lên 2.000 tỷ USD vào năm 2030, DEFA là động lực cho sự tăng trưởng bao trùm, bền vững và hướng tới tương lai.
DEFA định vị ASEAN là một đối tác kỹ thuật số đáng tin cậy trong bối cảnh toàn cầu ngày càng có nhiều cạnh tranh. Hiệp định này bổ trợ cho sự hợp tác của ASEAN với các đối tác chủ chốt như Australia, Trung Quốc, Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc và New Zealand, cung cấp một nền tảng cho sự hợp tác về các tiêu chuẩn số, luồng dữ liệu, thanh toán xuyên biên giới và xây dựng năng lực. Đối với các nhà đầu tư toàn cầu và các tổ chức đa phương, DEFA là tín hiệu cho thấy sự sẵn sàng của ASEAN trong việc đi đầu định hình các giá trị của thời đại số.

Hoạch định tương lai số của ASEAN: Bằng bản lĩnh, đoàn kết và mục tiêu chung

Việc hoàn tất DEFA đòi hỏi nhiều hơn là sự chính xác về mặt kỹ thuật. Nó yêu cầu bản lĩnh chính trị, tinh thần đoàn kết khu vực và niềm tin chung rằng tương lai của ASEAN phải được xây dựng trên sự đổi mới, bao trùm và hợp tác. Lịch sử đã chứng minh năng lực của ASEAN trong việc vượt qua thử thách từ việc ra mắt Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN (AFTA) vào đầu những năm 1990 cho đến việc mang lại hiệp định thương mại lớn nhất thế giới thông qua Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).
Không nghi ngờ gì nữa, DEFA đại diện cho bước tiến táo bạo tiếp theo của ASEAN. Hiệp định này biến thách thức từ đột phá số thành cơ hội trao quyền kỹ thuật số. Nó đảm bảo sự tăng trưởng của ASEAN không chỉ nhanh hơn mà còn công bằng hơn, cũng như bảo đảm vị thế của ASEAN như một tiếng nói thống nhất, tự tin trong đối thoại kỹ thuật số toàn cầu. Thế giới đang dõi theo. Tương lai là kỹ thuật số. ASEAN không chỉ sẵn sàng, mà còn đang tiên phong dẫn lối.

Duy Tùng-Link gốc

Các tin liên quan

12/06/2025 Căng thẳng Trung Đông và đồng USD suy yếu hỗ trợ thị trường vàng

12/06/2025 Giá dầu hạ nhiệt dù Trung Đông căng thẳng

12/06/2025 Trung Quốc có 'cứ điểm' sản xuất mới tại châu Âu

12/06/2025 Thuế quan của Mỹ: Hàn Quốc đẩy nhanh đàm phán thương mại trước thời hạn chót

12/06/2025 Chứng khoán châu Á phản ứng thận trọng trước thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung

12/06/2025 Bộ trưởng Tài chính Mỹ cảnh báo về trần nợ công

12/06/2025 Malaysia thu hút mạnh đầu tư

12/06/2025 Khi số phận đồng USD không còn phụ thuộc vào thương mại

12/06/2025 Giá vàng thế giới bật tăng sau khi lạm phát Mỹ thấp hơn dự kiến

12/06/2025 Giá dầu thế giới tăng lên mức cao nhất trong hơn hai tháng