Mở rộng khai thác thị trường, tạo đà tăng trưởng
Tạp Chí Tài Chính - 16/09/2025 10:00:00 SA
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, tiếp cận và khai thác hiệu quả các thị trường mới để ứng phó với rủi ro thuế quan, với những bất định của kinh tế toàn cầu - là yêu cầu bức thiết hiện nay.
Trước những biến động toàn cầu, rào cản thương mại ngày càng khắt khe cùng yêu cầu cao về chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và minh bạch thông tin, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã chủ động xây dựng chiến lược phát triển mới.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, tiếp cận và khai thác hiệu quả các thị trường mới để ứng phó với rủi ro thuế quan, với những bất định của kinh tế toàn cầu - là yêu cầu bức thiết hiện nay.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhận định, không chỉ dừng lại ở việc mở rộng thị trường, các doanh nghiệp còn cần nâng cao chất lượng xuất khẩu, đẩy mạnh tỷ lệ nội địa hóa, đổi mới công nghệ và hình thành chuỗi cung ứng bền vững, có như vậy mới gia tăng năng lực cạnh tranh, tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới. Qua đó, góp phần đưa thương hiệu Việt nâng cao uy tín quốc gia và tạo động lực phát triển bền vững cho nền kinh tế.
Theo Cục Thống kê, tính chung 8 tháng năm 2025, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của cả nước đạt 305,96 tỷ USD, tăng 14,8% so với cùng kỳ năm trước. Đây là con số ấn tượng góp phần củng cố niềm tin vào khả năng phục hồi, tạo thêm động lực cho tăng trưởng kinh tế đất nước.
Tuy vậy, bên cạnh thuận lợi là không ít những thách thức lớn doanh nghiệp Việt Nam đang phải đối diện. Trên thế giới, biến động địa chính trị, tái định hình chuỗi giá trị toàn cầu, chính sách thương mại khắt khe từ các thị trường lớn như Mỹ, EU… đang làm gia tăng tính bất định. Cùng với đó, nhiều thị trường lớn cũng đang áp dụng các rào cản phi thuế quan ngày càng khắt khe, đặc biệt là các yêu cầu về môi trường, xã hội và quản trị (ESG)... Điều này buộc doanh nghiệp Việt phải nhanh chóng đầu tư vào chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, tăng tỷ lệ nội địa hóa để đáp ứng quy tắc xuất xứ và đảm bảo tính minh bạch…
Ông Nguyễn Văn Hội - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương (Bộ Công Thương), nhấn mạnh vai trò không thể thiếu của các FTA thế hệ mới như CPTPP và EVFTA… Những FTA này không chỉ thúc đẩy thương mại truyền thống mà còn bao gồm các lĩnh vực "phi truyền thống" như môi trường, lao động và minh bạch hóa, đặt ra những tiêu chuẩn cao hơn cho doanh nghiệp.
Ông Nguyễn Văn Hội nêu rõ: “Đến nay, Việt Nam đã ký kết 17 Hiệp định thương mại tự do (FTA). Các FTA này không chỉ thúc đẩy xuất khẩu, giảm chi phí sản xuất, mà còn góp phần hoàn thiện chính sách, mở rộng cơ hội cho các nhà đầu tư nước ngoài. Nhờ đó, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam có bước phát triển mạnh mẽ, đây là thành quả của việc hợp tác quốc tế đa phương và song phương. Các FTA đã mang lại cho xuất khẩu của Việt Nam năm 2024, đạt gần 800 tỷ USD; trong đó, xuất khẩu hơn trên 400 tỷ USD và nhập khẩu gần 400 tỷ USD. Đây là con số ấn tượng, đưa Việt Nam vươn lên nhóm 20 quốc gia có kim ngạch xuất nhập khẩu lớn nhất thế giới, khẳng định vị thế như một cường quốc thương mại".
Trao đổi tại Hội nghị giao ban Xúc tiến thương mại với hệ thống Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài tháng 8/2025 do Bộ Công Thương tổ chức vừa qua, ông Trần Ngọc Quân - Tham tán Thương mại tại Bỉ và EU cho biết, EVFTA đã mang lại lợi thế lớn cho Việt Nam khi hơn 90% dòng thuế đã về 0%. Đây là cơ hội để doanh nghiệp đa dạng hóa thị trường, gia tăng sự hiện diện tại châu Âu. Tuy nhiên, đi kèm là những rủi ro từ sự siết chặt kiểm tra an toàn thực phẩm, cũng như việc gia hạn biện pháp tự vệ đối với thép và hợp kim.
Ở góc nhìn Bắc Âu, bà Nguyễn Thị Hoàng Thúy - Tham tán thương mại tại Thụy Điển cho rằng, về dài hạn, khi châu Âu quay trở lại quỹ đạo phát triển bền vững, chỉ những doanh nghiệp đáp ứng chuẩn xanh, sản xuất có trách nhiệm mới duy trì được vị thế. Đây là điều kiện bắt buộc, không còn là sự lựa chọn.
Theo đại diện các tham tán, Việt Nam cần một chiến lược đồng bộ để giữ vững lợi thế và mở rộng thị phần tại EU. Về chính sách, cần phối hợp chặt chẽ hơn với các hiệp hội ngành hàng, siết chặt quản lý xuất xứ để ngăn chặn tình trạng lẩn tránh, đồng thời tận dụng tối đa cơ chế EVFTA cũng như các FTA khác.
Các tin liên quan